بهبود زیرساخت‌های انرژی با همکاری دوجانبه ایران و افغانستان

به گزارش خبرنگاران گروه صنعت و تجارت گزارش خبر، ایران از نظر انرژی بادی دارای پتانسیل‌های قابل توجهی است. برخی از مناطق در ایران شرایط مناسبی برای احداث نیروگاه‌های بادی دارند؛ استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به‌ دلیل وزش بادهای مداوم و پایدار، یکی از مناطق کلیدی برای توسعه انرژی بادی هستند. در این مناطق، بادهای ۱۲۰ روزه سیستان، یکی از معروف‌ترین تونل‌های بادی در جهان، پتانسیل بالایی برای بهره‌برداری دارد. شدت و تداوم این بادها در این نواحی، شرایط ایده‌آلی را برای نصب توربین‌های بادی فراهم کرده است.

استان‌های آذربایجان شرقی و غربی به دلیل وجود تونل‌های بادی و جریان‌های جوی مداوم، دیگر نقاط مستعد ایران برای توسعه انرژی بادی هستند. وزش بادهای قوی در این مناطق، امکان تولید پایدار انرژی برق بادی را در مقیاس بزرگ فراهم می‌کند. مناطق ساحلی جنوب ایران نیز به دلیل جریان‌های بادی حاصل از اختلاف فشار میان خشکی و دریا نیز پتانسیل بالایی برای احداث نیروگاه‌های بادی دارند.

افغانستان نیز به‌ویژه در مناطق مرزی با ایران و ترکمنستان، دارای تونل‌های بادی بسیار مناسبی است. ولایات غربی افغانستان (هرات و فراه) به دلیل وزش بادهای مداوم و نزدیکی به مرز ایران، گزینه‌های خوبی برای احداث نیروگاه‌های بادی محسوب می‌شوند. بادهای قوی و پایدار در این نواحی، نه تنها می‌تواند نیازهای داخلی افغانستان را برآورده کند، بلکه امکان صادرات برق به کشورهای همسایه را نیز فراهم می‌آورد.

برخی از مناطق مرکزی افغانستان مانند بامیان و مناطقی در شمال این کشور، به دلیل ارتفاعات بلند و وزش بادهای پایدار، دارای پتانسیل بادی مناسبی برای تولید برق هستند. این مناطق کمتر توسعه‌یافته بوده و نیازمند سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی هستند.

فرصت‌های همکاری بین ایران و افغانستان

با توجه به این که هر دو کشور ایران و افغانستان از پتانسیل‌های بادی قابل توجهی برخوردار هستند، همکاری‌های دوجانبه در این زمینه می‌تواند بسیار سودمند باشد. بر اساس اظهارات مصطفی رجبی مشهدی - مدیرعامل شرکت توانیر، ایران آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌های بادی با افغانستان اعلام کرده و با توجه به وجود تونل‌های بادی منحصر به فرد برای احداث نیروگاه‌های بادی در مرز دو کشور، دو طرف به توسعه همکاری‌ها در بخش انرژی بادی علاقه‌مند هستند، برنامه‌ریزی برای توسعه احداث خطوط انتقال ارتباطی با سرمایه‌گذاری شرکت‌های توانمند و فعال داخلی و خارجی نیز صورت گرفته است.

به گفته وی در حال حاضر تمامی مطالبات کشورمان با افغانستان تسویه و صورتحساب‌های برق صادراتی به موقع پرداخت می‌شود.

مناطق مرزی ایران و افغانستان، به دلیل وزش بادهای مداوم، مکان‌های مناسبی برای احداث نیروگاه‌های بادی مشترک هستند. این نیروگاه‌ها می‌توانند به صورت مشترک مدیریت شوند و برق تولیدی به صورت متوازن بین دو کشور توزیع شود. ایران نیز با داشتن شرکت‌های توانمند در زمینه انرژی، می‌تواند با همکاری شرکت‌های داخلی و خارجی، به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی بادی در افغانستان کمک کند. این همکاری‌ها می‌تواند به توسعه زیرساخت‌های انرژی در افغانستان و همچنین گسترش بازارهای انرژی ایران منجر شود.

یکی از مهم‌ترین موارد در همکاری‌های دو کشور، توسعه خطوط انتقال برق بین ایران و افغانستان است. با احداث نیروگاه‌های بادی در مرز دو کشور، نیاز به زیرساخت‌های انتقال برق بیش از پیش احساس می‌شود. خطوط انتقال ارتباطی می‌تواند برق تولیدی از این نیروگاه‌ها را به نقاط مختلف دو کشور منتقل کند.

از مزایای این همکاری می‌توان به تامین انرژی پایدار، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و افزایش امنیت انرژی در منطقه اشاره کرد، احداث نیروگاه‌های بادی مشترک می‌تواند به تامین انرژی پایدار برای هر دو کشور کمک کند و نیاز به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد، همچنین با توجه به اینکه انرژی بادی یکی از منابع تجدیدپذیر است، همکاری در این زمینه به کاهش وابستگی به منابع محدود و آلاینده سوخت‌های فسیلی کمک خواهد کرد. همچنین با توسعه نیروگاه‌های بادی و ایجاد زیرساخت‌های انتقال برق، امنیت انرژی در منطقه افزایش یافته و وابستگی به منابع انرژی خارجی کاهش می‌یابد.

البته باید به این موضوع نیز توجه کرد که احداث نیروگاه‌های بادی و توسعه زیرساخت‌های لازم نیازمند سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه است که ممکن است برای هر دو کشور چالش‌برانگیز باشد. علاوه‌بر این برای بهره‌برداری از پتانسیل‌های بادی، زیرساخت‌های مناسب برای انتقال برق از نیروگاه‌ها به نقاط مصرف نیاز بوده که این موضوع نیازمند هماهنگی‌های بیشتر بین دو کشور است.

پتانسیل‌های انرژی بادی در ایران و افغانستان، فرصتی طلایی برای توسعه پایدار انرژی در منطقه است. با توجه به وجود تونل‌های بادی مشترک و سابقه همکاری‌های دو کشور در حوزه تبادل برق، احداث نیروگاه‌های بادی در مرز دو کشور نه تنها به بهبود وضعیت انرژی کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند گامی موثر در جهت تقویت روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور نیز باشد. علاوه بر این، همکاری‌های دوجانبه در این زمینه می‌تواند به توسعه روابط اقتصادی و سیاسی بین ایران و افغانستان منجر شود و امنیت انرژی در منطقه را افزایش دهد.