آشنایی با قوانین مالیاتی انواع کسب‌وکارها در ایران

به گزارش خبرگزاری گزارش خبر، در فضای اقتصادی امروز، آگاهی نسبت به الزامات مالیاتی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. دولت‌ها برای تأمین هزینه‌های عمومی، بر کسب‌وکارها نظارت مالیاتی دارند و رعایت مقررات مربوطه، نه‌تنها از جریمه‌های مالی جلوگیری می‌کند، بلکه وجهه‌ی قانونی و حرفه‌ای واحد اقتصادی را نیز تقویت می‌نماید. در این مقاله، به بررسی مالیات‌های مرتبط با ده حوزه‌ی اصلی فعالیت اقتصادی می‌پردازیم.

مالیات صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات

• کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزه‌ی فناوری اطلاعات، اعم از شرکت‌های نرم‌افزاری، توسعه‌دهندگان اپلیکیشن، سامانه‌های پرداخت، فروشگاه‌های اینترنتی و پلتفرم‌های دیجیتال، مشمول مالیات بر درآمد هستند.

• خدمات این حوزه، از قبیل طراحی سایت، پشتیبانی فنی، تبلیغات اینترنتی، سئو و تولید محتوا، مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌باشند، مگر اینکه معافیت خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته شده باشد.

• استارت‌آپ‌ها در صورت ثبت در مراکز رشد یا فعالیت در مناطق ویژه اقتصادی، ممکن است از معافیت‌های محدود برخوردار شوند.

مالیات واحدهای صنفی و فروشگاهی

• کسب‌وکارهای صنفی شامل مغازه‌داران، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، واحدهای خرده‌فروشی و عمده‌فروشی، موظف به اخذ کد اقتصادی و ثبت‌نام در سامانه مودیان هستند.

• استفاده از پایانه فروشگاهی (کارت‌خوان متصل به سامانه مالیاتی) برای همه‌ی فروشگاه‌ها الزامی است.

• مالیات عملکرد سالانه بر مبنای سود خالص تعیین می‌شود، و در صورت عدم ارائه اظهارنامه، ممیز مالیاتی رأساً اقدام به اظهارنامه برآوردی می‌کند.

• فروشندگان موظف به صدور صورتحساب الکترونیکی و نگهداری سوابق مالی هستند.

• داشتن جواز کسب برای این فروشگاه ها ضروری و الزامی است.

مالیات حوزه‌ی ساخت‌وساز و املاک

• سازندگان و سرمایه‌گذاران پروژه‌های ساختمانی، بسته به وضعیت حقوقی و تعداد واحدهای احداثی، مشمول مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات نقل و انتقال و حق واگذاری املاک می‌باشند.

• در صورت عدم انتقال رسمی مالکیت، درآمد ناشی از پیش‌فروش‌ها نیز مشمول مالیات خواهد بود.

• اجاره‌دهندگان واحدهای مسکونی، تجاری و اداری نیز مشمول مالیات اجاره هستند و باید قراردادهای خود را در سامانه املاک ثبت نمایند.

مالیات مشاغل پزشکی و درمانی

• پزشکان، دندان‌پزشکان، داروخانه‌ها، کلینیک‌ها و آزمایشگاه‌ها از جمله واحدهای صنفی تخصصی هستند که مشمول مالیات عملکرد می‌باشند.

• براساس مقررات جدید، استفاده از کارت‌خوان متصل به سامانه امور مالیاتی برای تمامی مشاغل پزشکی الزامی است.

• درآمد ناشی از خدمات درمانی، در صورت رعایت شرایط قانونی و انجام تکالیف قانونی، از مالیات بر ارزش افزوده معاف است.

• ثبت برند برای جلوگیری از سو استفاده احتمالی از نام تجاری شما ضروری است.

مالیات مؤسسات آموزشی و فرهنگی

• آموزشگاه‌های زبان، مؤسسات کنکور، مدارس غیرانتفاعی و انتشارات نیز در صورت داشتن فعالیت اقتصادی، موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند.

• برخی خدمات آموزشی از مالیات بر ارزش افزوده معاف‌اند، اما هزینه‌های جانبی مانند فروش بسته‌های کمک‌آموزشی مشمول مالیات باشد.

• مؤسسات فرهنگی با مجوز از وزارت ارشاد، در صورت رعایت ضوابط قانونی، مشمول معافیت مالیاتی خواهند بود.

مالیات حوزه گردشگری و هتلداری

• شرکت‌های گردشگری، دفاتر خدمات مسافرتی، آژانس‌ها و هتل‌ها مشمول مالیات عملکرد، VAT و مالیات بر درآمد کارکنان خود هستند.

• هزینه‌های اقامت، خدمات حمل‌ونقل، بلیط هواپیما و تورهای خارجی تابع مقررات خاص مالیاتی هستند.

• در موارد خاص، هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی در مناطق کمتر توسعه‌یافته ممکن است از مشوق‌های مالیاتی بهره‌مند شوند.

مالیات شرکت‌های بازرگانی و واردات و صادرات

• واردکنندگان کالا ملزم به پرداخت حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات علی‌الحساب هستند.

• صادرکنندگان، در صورت بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه رسمی اقتصادی، از مالیات معاف می‌باشند.

• معاملات بین‌المللی نیازمند مستندسازی دقیق، صورتحساب‌های گمرکی و اظهارنامه مالیاتی رسمی است.

• برای انجام صادرات و واردات داشتن کارت بازرگانی ضروری است.

مالیات شرکت‌های خدماتی و پیمانکاری

• پیمانکاران ساختمانی، خدمات نظافتی، شرکت‌های مشاوره مهندسی، فناوری یا مالیاتی، مشمول مالیات بر عملکرد، VAT و مالیات حقوق پرسنل هستند.

• قراردادهای رسمی باید همراه با کد اقتصادی و درصد مالیات تکلیفی مشخص باشند.

• کارفرمایان موظف‌اند بخشی از مبلغ قرارداد را به عنوان مالیات کسر و به حساب اداره مالیات واریز کنند.

• برای انجام پروژه های بزرگ پیمانکاری نیاز به دریافت رتبه پیمانکاری دارید.

مالیات فعالان حوزه هنر و رسانه

• بازیگران، کارگردانان، تهیه‌کنندگان، ناشران، گرافیست‌ها، عکاسان و تولیدکنندگان محتوای دیجیتال، بسته به نوع قرارداد و درآمدشان، مشمول مالیات هستند.

• درآمدهای حاصل از تبلیغات، فروش آثار هنری و مشارکت‌های اسپانسری مشمول مالیات بر درآمد هستند.

• در برخی موارد، معافیت‌هایی برای فعالیت‌های فرهنگی رسمی در نظر گرفته شده است.

مالیات شرکت‌های دانش‌بنیان

• شرکت‌های ثبت‌شده به عنوان دانش‌بنیان، با رعایت شرایط و تصویب معاونت علمی ریاست‌جمهوری، می‌توانند از معافیت مالیاتی تا مدت پنج سال برخوردار شوند.

• معافیت شامل مالیات عملکرد و در برخی موارد VAT و همچنین مالیات حقوق پرسنل خواهد بود.

• شرط بهره‌مندی از این امتیاز، ثبت منظم گزارش‌های مالی و ارزیابی مجدد سالانه است.

مالیات مشاغل خانگی و فریلنسری

• مشاغلی مانند تولیدات صنایع دستی، خدمات هنری، تولید محتوا، ترجمه و برنامه‌نویسی که از خانه اداره می‌شوند، در صورت داشتن درآمد مستمر، مشمول مالیات هستند.

• حتی بدون داشتن محل کسب فیزیکی، فرد شاغل ملزم به ثبت‌نام در سامانه مالیاتی و ارائه اظهارنامه است.

• برخی مشاغل خانگی در صورتی که مجوز وزارت کار را دریافت کنند، می‌توانند مشمول معافیت‌هایی شوند.

مالیات رستوران‌ها، فست‌فودها و کافه‌ها

• مشمول مالیات بر درآمد عملکرد، مالیات بر ارزش افزوده (برای غذاهای بیرون‌بر) و مالیات حقوق کارکنان هستند.

• استفاده از دستگاه کارت‌خوان متصل به سامانه سامانه مودیان الزامی است.

• هزینه‌هایی مانند مواد اولیه، اجاره، و حقوق پرسنل در محاسبه سود و مالیات نهایی تأثیرگذار است.

مالیات کسب‌وکارهای حمل‌ونقل (جاده‌ای، ریلی، هوایی)

• شرکت‌های حمل‌ونقل مسافر و بار، مشمول VAT و مالیات بر درآمد هستند.

• رانندگان مستقل یا مالکان کامیون نیز در صورت فعالیت تجاری، موظف به ارائه اظهارنامه‌اند.

• هزینه‌هایی مثل سوخت، بیمه، و تعمیرات، در صورتی‌که مستند باشند، از مالیات کسر می‌شوند.

مالیات موسسات خیریه و عام‌المنفعه

• در صورتی که مؤسسه صرفاً فعالیت خیریه داشته باشد و سودی به افراد تعلق نگیرد، ممکن است مشمول معافیت مالیاتی شود.

• ثبت صحیح هزینه‌ها، کمک‌ها و اثبات غیرتجاری بودن فعالیت، ضروری است.

• مؤسسات خیریه در صورت ورود به فعالیت اقتصادی، ملزم به پرداخت مالیات آن بخش خواهند بود.

مالیات شرکت‌های تبلیغاتی، برندینگ و بازاریابی

• ارائه خدمات تبلیغات، برندینگ، مشاوره بازاریابی و کمپین‌های آنلاین، مشمول مالیات بر درآمد و ارزش افزوده است.

• دریافت و پرداخت کمیسیون باید با مستندات رسمی همراه باشد.

• همکاری با اینفلوئنسرها نیز در صورت داشتن قرارداد، مشمول مالیات خواهد شد.

مالیات دفاتر اسناد رسمی و مشاغل حقوقی

• دفاتر اسناد رسمی، مشاوران حقوقی، کارشناسان رسمی دادگستری و وکلا موظف به ارائه اظهارنامه سالانه هستند.

• درآمد حاصل از حق‌الوکاله یا حق‌التحریر مشمول مالیات بوده و باید در دفاتر مالی ثبت شود.

• در مواردی، مالیات تکلیفی از سوی موکل یا مراجع قضایی کسر می‌گردد.

طلافروشی‌ها، صرافی‌ها و مشاغل مرتبط با طلا و ارز

• طلافروشان و صراف‌ها جزو مشاغل خاص محسوب می‌شوند و مشمول نظارت شدید مالیاتی هستند.

• فروش طلا و جواهر، با نرخ مشخص ارزش افزوده (درسال 1404 با نرخ 10% ) و ضوابط پیچیده ارزش‌گذاری همراه است.

• خرید و فروش ارزهای خارجی و دیجیتال نیز تحت رصد مالیاتی قرار گرفته است.

مالیات شرکت‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاری‌ها

• شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، اوراق بهادار، بورس کالا و انرژی، مشمول مالیات بر عملکرد هستند.

• سود حاصل از معاملات در برخی موارد معاف از مالیات است، اما درآمدهای خدماتی و واسطه‌گری مشمول مالیات هستند.

• کارگزاری‌ها موظف به گزارش مالی دقیق به سازمان امور مالیاتی و بورس هستند.

مالیات کسب‌وکارهای تولید محتوا و رسانه‌های دیجیتال

• درآمد حاصل از تبلیغات، اسپانسرینگ، فروش محتوا، اشتراک پلتفرم‌ها یا خدمات استریم، مشمول مالیات بر درآمد است.

• تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی (یوتیوب، اینستاگرام، پادکست، سایت و...) و کسب درآمد از این راه موظف به ثبت‌نام مالیاتی هستند.

• اگر درآمد در بستر خارجی به‌دست آید، بسته به نحوه انتقال و ثبت، ممکن است مشمول مالیات بر درآمد خارجی شود.

مالیات شرکت‌های فعال در حوزه کشاورزی و دامداری

• در بسیاری از موارد، فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری مشمول معافیت مالیاتی‌اند، به‌ویژه در صورت ارائه مدارک لازم.

• درآمد ناشی از فروش محصولات فرآوری‌نشده معاف است، اما در صورت تبدیل یا فروش صنعتی، مالیات تعلق می‌گیرد.

• شرکت‌های بزرگ فعال در صنایع غذایی وابسته به کشاورزی نیز مشمول مالیات بر عملکرد و VAT هستند.

در صورتیکه در اشخاص حقیقی شاغل در حوزه کشاورزی و دامداری شرایط متفاوت می‌باشد

مالیات فعالیت‌های ورزشی و باشگاه‌های ورزشی

باشگاه‌های ورزشی، مربیان و ورزشکاران حرفه‌ای، در صورت کسب درآمد از فعالیت‌های ورزشی، تبلیغات یا قراردادهای اسپانسری، مشمول مالیات بر درآمد هستند. این افراد و مؤسسات باید در سامانه مالیاتی ثبت‌نام کرده و اظهارنامه‌های مربوطه را ارائه دهند.

جمع‌بندی

اگر به دنبال یک شرکت مالیاتی معتبر هستید، سایت صدر حساب بهترین گزینه برای شماست. مشاوران این شرکت می‌توانند با دانش و تجربه خود، در هر مرحله از فرایند مالیاتی کسب‌وکار شما، راهنمایی‌های ضروری را ارائه دهند و از بروز هرگونه مشکل قانونی جلوگیری کنند. به یاد داشته باشید که آگاهی و اقدام به‌موقع در امور مالیاتی، از هزینه‌های اضافی و جریمه‌ها جلوگیری می‌کند و به کسب‌وکار شما کمک می‌کند تا مسیر توسعه و رشد خود را با اطمینان بیشتری طی کند. برای دریافت مشاوره تخصصی و دقیق، از خدمات سایت صدر حساب بهره‌مند شوید.